Het is zo'n verschrikkelijke slimme constructie dat je niet
snapt dat deze niet overal nagevolgd is. De reeks
dwarsgeplaatste tongewelven,
hoog boven in de romaanse kerk van
Tournus,
waren een bijzondere uitvinding.
Een probleem was dat het wel moeilijk was om ze te bouwen en
navolgers zijn er niet echt geweest.
Maar de dwarsgeplaatste stijgende tongewelven, zoals die onder meer in de
zijbeuken
van enkele
romaanse
kerken te vinden zijn, kunnen vrij simpel gebouwd worden.
De
traveeën
worden gewoon door
gordelbogen
gescheiden.
In plaats van een
kruisgraatgewelf
of een
tongewelfje
in de langsrichting van de
kerk is het tonnetje een kwart slag gedraaid.
Het hoeft niet, maar wanneer de kruin dan ook nog eens omhoog loopt
naar de
scheiboog
hebben we opeens een hele brede
'
luchtboog'
die de
middenbeuk
steunt.
En dat terwijl de
gotische
luchtboog nog uitgevonden moest worden.
Het dwarsgeplaatste klimmende tongewelf is onder meer te vinden in de
'zijbeuk' van de Keizerszaal van de
Sint-Servaaskerk in Maastricht.
Tekst: Jean Penders, 04-2006. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
